2.2 Ontwikkeling financieel meerjarenperspectief en meerjarenraming 2024-2027
Bij de begroting 2023 heeft de raad kennisgenomen van de meerjarenraming 2024-2026. De laatste jaarschijf van de meerjarenraming liet op dat moment een begrotingssaldo zien van 17,6 miljoen euro negatief.
In onderstaande tabel presenteren we een geactualiseerd financieel meerjarenperspectief op basis van de ontwikkelingen die zich in de periode sinds het vaststellen van de programmabegroting 2023 hebben voorgedaan én de ontwikkelingen en dekkingsmaatregelen die zijn opgenomen in deze perspectiefnota. In paragraaf 3.3. worden deze ontwikkelingen en dekkingsmaatregelen inhoudelijk nader toegelicht. Zoals gebruikelijk is het financiële perspectief in deze nota gebaseerd op de september- en decembercirculaire (2022) van het gemeentefonds. De financiële effecten van de meicirculaire 2023 zijn nog niet opgenomen. De verwerking hiervan vindt plaats bij de programmabegroting 2024. Uw raad wordt hierover per raadsbrief geïnformeerd.
Financieel Meerjarenperspectief (FMP) | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Begrotingssaldo programmabegroting 2023 | -0,18 | V | -1,44 | V | 17,62 | N | 17,62 | N |
Septembercirculaire 2022 | -0,13 | V | 0,00 | -5,25 | V | -0,33 | V | |
Decembercirculaire 2022 | -0,31 | V | -0,13 | V | 0,00 | 0,00 | ||
Toevoegen jaarschijf 2027 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,98 | N | |||
Basisperspectief voor perspectiefnota | -0,62 | V | -1,57 | V | 12,37 | N | 18,27 | N |
Ontwikkelingen | 6,30 | N | 5,88 | N | 5,87 | N | 3,87 | N |
Dekkingsmaatregelen | -5,68 | V | -5,03 | V | -5,15 | V | -9,69 | V |
Totaal mutaties perspectiefnota | 0,62 | N | 0,85 | N | 0,72 | N | -5,82 | V |
Geactualiseerd meerjarenperspectief | 0,00 | V | -0,72 | V | 13,09 | N | 12,45 | N |
Waarvan incidentele baten en lasten | 0,71 | N | 0,30 | N | 0,30 | N | 0,00 | |
Geactualiseerd structureel meerjarenperspectief | -0,71 | V | -1,02 | V | 12,79 | N | 12,45 | N |
Bedragen x 1 miljoen euro |
Het geactualiseerde financieel meerjarenperspectief laat ten opzichte van de programmabegroting een meer geflatteerd beeld zien.
De onzekerheden in het bovenstaande meerjarenperspectief zijn nog steeds groot, gelet op de risico's in het sociaal domein, de mogelijke effecten van rente-, loon- en prijsontwikkelingen, de oorlog in Oekraïne en de aanhoudende onduidelijkheid over de financiering van gemeentelijke taken vanaf 2026. En ook de ontwikkelingen met betrekking tot de Hervormingsagenda Jeugd en de evaluatie van de in 2023 doorgevoerde herijking van het gemeentefonds (voorzien in 2025) kunnen grote impact hebben op het financieel meerjarenperspectief, zowel in positieve als in negatieve zin.
Dit plaatst uw raad en ons college voor een dilemma. Vanuit de gedachte dat het reëel is te veronderstellen dat het Rijk de financiële problematiek van gemeenten vanaf 2026 niet volledig zal oplossen, is het van belang om tijdig maatregelen te nemen die de meerjarenbegroting ook op middellange termijn sluitend maken. Aan de andere kant moet vanzelfsprekend voorkomen worden dat er onomkeerbare besluiten worden genomen, die later niet nodig blijken te zijn geweest. Wij stellen dan ook een (proces-)aanpak voor waarmee in de komende jaren een balans kan worden gevonden tussen het tijdig nemen van maatregelen enerzijds en continue monitoring en bijsturing (via de P&C-cyclus) anderzijds. Dit laat ook ruimte om de resultaten van de landelijke lobby die op dit moment wordt gevoerd inzake de financiering van gemeenten vanaf 2026 mee te nemen. In paragraaf 2.4 van deze perspectiefnota wordt dit nader uiteengezet.